พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า

พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า เกศคดแขนกลม เนื้อชิน หลังลายผ้า กรุวัดพระศรีมหาธาตุ จ.พิจิตร เมื่อก่อนยังพบเจอบ้างแต่ปัจจุบันนี้ค่อนข้างจะหายากมากขึ้นเรื่อยๆ พระพิจิตรเม็ดข่าวเม่าเป็นพระที่สร้างในสมัยสุโขทัยตอนปลาย เชื่อกันว่าเป็นพระที่เสียบอยู่ในพระมาลาของสมเด็จพระนเรศวรที่ใช้ในการออกศึกสงครามคู่กับพระหูยานลพบุรี ปัจจุบันกลายเป็นพระในตำนานไปแล้วก็ว่าได้ เป็นพระที่มีขนาดเล็ก แต่พุทธคุณเข้มขลังเอกอุสุดยอด เด่นทางด้านอยู่ยงคงกระพันชาตรี มีชื่อเสียงโด่งดังมาช้านาน จ.พิจิตรถ้ากล่าวถึงพระเครื่องที่เป็นพระกรุเก่าที่มีชื่อเสียงโด่งดังมากของจังหวัดนี้ก็คงจะเป็น พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า พระพิจิตรเขี้ยวงูและพระพิจิตรเม็ดน้อยหน่า เป็นต้น ปัจจุบันค่อนข้างหายากมาก พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า เป็นพระเครื่องเนื้อชินเงินองค์เล็กมาก เป็นพระที่ขุดพบที่วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ซึ่งเป็นวัดหลวงของเมืองพิจิตร สร้างในสมัยกรุงสุโขทัยตอนปลาย พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่าที่พบมีอยู่หลายพิมพ์ เช่น พิมพ์แขนกลม พิมพ์แขนหักศอก และพิมพ์ไม่มีฐาน เป็นต้น นอกจากนี้ในกรุนี้ก็ยังมีพระเครื่องขนาดเล็กอีกหลายพิมพ์ พระที่พบในกรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ที่มีขนาดเล็กแบบเดียวกับพระพิจิตรเม็ดข้าวเม่าและใช้แทนกันได้ก็คือ พระนาคปรกพิจิตร พระพิจิตรผงดำ พระพิจิตรสามเหลี่ยมหรือที่เรียกอีกอย่างว่า พิจิตรหน้าวัง ที่เป็นเนื้อดิน จะเป็นพระพิมพ์มารวิชัยขนาดพอๆ กับพระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า พระนาคปรกกรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ก็มีขนาดเล็กเช่นกัน ขนาดใกล้เคียงกับพระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า และจัดเป็นพระชุดจิ๋วแต่แจ๋วของเมืองพิจิตรเช่นกัน พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่านับว่าเป็นพระเครื่องขนาดจิ๋วชั้นนำที่สุดของเมืองพิจิตร ที่นิยมกันมากได้แก่กรุวัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ซึ่งคนร้ายได้ลอบเข้าไปเปิดกรุประมาณปีพ.ศ.2455 มาก่อนนานแล้ว และต่อมา ปีพ.ศ. 2492 ก็ได้มีคนร้ายอีกกลุ่มหนึ่งลอบขุดกรุพระในเจดีย์อีก ได้พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่ารวมทั้งพระพิมพ์อื่นๆอีกมากมาย เรื่องราวของพระพิจิตรเม็ดข้าวเม่านี้ยังมีของกรุวัดท่าฉนวนกับของวัดเขมาภิรตารามก็มี พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่าได้มีผู้ขุดพบกันอีกมากมายหลายกรุ ที่วัดช้างในบริเวณเมืองพิจิตรเก่า และที่วัดโพธิ์ประทับช้าง ก็เคยมีผู้พบเห็นเช่นกัน "พระพิจิตรเม็ด ข้าวเม่า" เป็นพระเครื่องที่มีลักษณะที่คล้ายกับเม็ดข้าวเม่ามาก จึงเรียกว่า "พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า" มีขนาดตั้งแต่ 4X6 ม.ม. จนถึงขนาด 7X9 ม.ม. ลักษณะบางองค์ปลายเกือบแหลมก็มี บางองค์ทรงรีหัวท้ายมนเกือบจะเป็นทรงกลมเอาเลยก็เรียกว่าพระพิจิตรเม็ดข้าวเม่าเช่นเดียวกัน พระพิมพ์นี้ให้พิมพ์ไว้แต่ละวัดไม่เหมือนกัน เช่นทำเป็นพิมพ์พระนั่งปางสมาธิและปางมารวิชัยก็มี แต่หายาก ฐานประทับมีทั้งแบบฐานเดียวก็มี 2 ชั้นก็มี หรือไม่มีฐานเลยก็มี โดยเฉพาะพระเกศมีทั้งแบบเกศคดเกศบิดและเกศตรง มีทั้งศิลปสุโขทัย อู่ทอง และอยุธยา ซึ่งมีอายุกว่า 600 ปีขึ้นไปแล้ว "พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่า" มีสร้างไว้ทั้งชนิด "เนื้อชินเงิน" (นิยมกันมาก) และ "เนื้อชินเขียว" สนิมไขขาวขึ้นเป็นชั้นๆ กับชนิดที่เป็น "เนื้อตะกั่วปนชิน" (สนิมไขขาวสลับแดง) ก็มีด้วยเช่นกัน และที่สำคัญที่สุดก็คือ ด้านหลังพระพิจิตรเม็ดข้าวเม่าทุกองค์จะต้องปรากฏลายผ้าทุกองค์ลักษณะลายผ้าหยาบๆ ทั้งนี้มีคนเชื่อกันว่าพระพิจิตรเม็ดข้าวเม่านั้น มีส่วนผสมของเหล็กน้ำพี้ ซึ่งถือว่ามีความศักดิ์สิทธิ์อยู่ในตัว เป็นพระประเภทที่เรียกว่าจิ๋วแต่แจ๋ว พุทธคุณดีทางด้านแคล้วคลาด คงกระพันชาตรี ซึ่งมีประสบการณ์กันมามากมาย มีชื่อเสียงโด่งดังมาช้านาน สมัยโบราณนิยมใช้อมใส่ปากเวลาไปไหนมาไหนแบบเดียวกับพระพิจิตรเม็ดน้อยหน่า พอในยุคต่อมาก็เลี่ยมแค่จับขอบ จึงทำให้พระพิจิตรเม็ดข้าวเม่านั้นชำรุดสูญหายไปมาก ถือเป็นพระที่น่าใช้ น่าสะสมมาก